Związek Stowarzyszeń Dolnośląska Sieć Partnerstw LGD wysłał do 34 Posłów i 8 Senatorów z Dolnego Śląska pismo z prośbą o wsparcie dla rozwoju instrumentu terytorialnego Unii Europejskiej – Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) w Polsce i w Europie.
Proponujemy powrót do rozwiązania zastosowanego w już w pracach Sejmu VII kadencji, gdy kwestie Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność dyskutowane były w jednej z komisji sejmowych.
Jako Dolnośląska Sieć Partnerstw LGD jesteśmy za:
- Obowiązkowym zastosowaniem w RLKS min. 5% każdego z 4 funduszy;
- Tworzeniem LSR przez społeczność lokalną wokół jej potrzeb i szans, a nie pod konkretny program czy źródło finansowania;
- Jednolitymi w ramach RLKS zasadami korzystania z 4 funduszy;
- Uproszczeniami dla Beneficjentów i LGD (m.in. zastosowanie ryczałtu na szerszą skalę);
- Prostą strukturą zarządzania instrumentem RLKS, zapewniającą sprawną i szybką obsługą wniosków (jedną z kluczowych kwestii jest wyeliminowanie powielania się kompetencji Rady LGD oraz SW);
- Wprowadzeniem mechanizmu zabezpieczającego przed tworzeniem dwóch różnych podejść wobec rozwoju obszarów wiejskich (jedno w ramach WPR, drugie w ramach Polityki Spójności).
Nasze stanowisko jest w pełni zbieżne ze stanowiskiem europejskiego stowarzyszenia LGD – ELARD.
Z nadzieją oczekujemy dobrych regulacji ws. RLKS z Unii Europejskiej. W dniu 10 maja 2016 r. Parlament Europejski podjął Rezolucję w sprawie nowych narzędzi rozwoju terytorialnego w polityce spójności na lata 2014-2020: zintegrowane inwestycje terytorialne (ZIT) oraz rozwój lokalny kierowany przez społeczność (CLLD)*) (2015/2224(INI)). Za tą rezolucją byli wszyscy głosujący ówcześni europosłowie PIS, PO, PSL i SLD. W załączeniu wybrane tezy tej bardzo przychylnej dla obu instrumentów rezolucji.
W pkt. 42 Parlament Europejski zwraca się o przeanalizowanie [...] czy w przepisach dotyczących polityki spójności na okres po 2020 r. pożądane byłoby obowiązkowe podejście przewidujące zapewnienie kwot minimalnych na te instrumenty w programach operacyjnych. 7 października 2019 r., Komitet Regionów przyjął opinię o RLKS, w której rekomenduje przeznaczenie na ten instrument 8% ze środków EFRR i EFS. 7 grudnia 2017 r. opinię wzywającą do przeznaczenia na RLKS po 15% z każdego funduszu podjął Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny. Niemniej szczegółowe regulacje prawne oczywiście tworzone będą w naszym kraju, w pierwszej kolejności przez polski Parlament.
Lokalne Grupy Działania, będące niezbędnym elementem instrumentu Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (w skrócie RLKS; mechanizm ten realizowany tyko na obszarach wiejskich jak ma to miejsce w woj. małopolskim - nazywany jest podejściem LEADER) są trwałą częścią zarządzania rozwojem obszarów wiejskich w Europie od ponad 28 lat, a w Polsce od 15 lat. W obecnym okresie finansowania UE, RLKS obejmuje także obszary miejskie, w Polsce niestety tylko w województwie kujawsko-pomorskim i tylko z EFS. Tylko w tym województwie i woj. podlaskim, RLKS wspierany jest także ze środków RPO -4% i 4,6% budżetu tych programów. Tymczasem na Węgrzech działa 99 LGD miejskich korzystających z EFRR i EFS (LGD w 10-tysięcznych miastach pozyskały blisko 7 mln zł, a w 60-tysięcznych ponad 20 mln zł).
Badania ewaluacyjne w Europie, w tym w Polsce wskazują na pozytywne oddziaływanie LGD na rozwój lokalny. Raport NIK z 2018 r. oceniający realizację mechanizmu RLKS wskazuje, że 85% kontrolowanych LGD bez zastrzeżeń wypełniają swoje zadania. W załączeniu przedstawiamy dotyczące RLKS wnioski z projektu badawczego wykonanego w ubiegłym roku na zlecenie Ministerstwa i Rozwoju.
Funkcjonowanie wielofunduszowego RLKS w woj. kujawsko-pomorskim i podlaskim jest oceniane dobrze (w podlaskim nawet bardzo dobrze), zarówno przez LGD, beneficjentów, jak i tamtejsze urzędy marszałkowskie. Dobrze działają grupy miejskie w kujawsko-pomorskim, choć okres rozruch był tu dłuższy, ze względu na element nowości.
Treść pisma (do pobrania).